Pas op voor het Amerikaanse rechtssysteem
Hoe kunnen Nederlandse bedrijven kostbare misstappen vermijden in hun omgang met de unieke aspecten van het Amerikaanse rechtssysteem.
Gastblog door: Manny P. Schoenhuber – Advocaat
Let op: We geven in dit artikel geen juridisch advies en dit is ook geen juridisch document.
Het komt vaak voor dat Nederlandse bedrijven die exporteren naar de VS of daar een vestiging opzetten, in juridische problemen verstrikt raken. Hetzij voor een juryproces, een arbitrage of bestraffende schadevergoedingen. Ze moeten aandacht besteden aan deze cruciale verschillen in het Amerikaanse rechtssysteem.
Als we als Nederlanders denken aan een juryproces in Amerika, wordt onze geest waarschijnlijk bevolkt met beelden van sensationele misdaadzaken. Of van de voormalige president Donald Trump, die recentelijk moest verschijnen voor het vonnis van een lekenjury in New York. Maar ook buitenlandse bedrijven die juridische conflicten in de VS ondervinden, kunnen zichzelf terugvinden voor een jury van Amerikaanse burgers.
Dit is slechts één van de vele belangrijke verschillen tussen het Nederlandse en het Amerikaanse rechtssysteem. Vooral kleine en middelgrote bedrijven, die vaak niet beschikken over eigen juridische afdelingen met internationale ervaring, zijn zich vaak niet bewust van deze nuances. De verwachting dat een gecodificeerd, in wetboeken vastgelegd werk zoals het Nederlandse Burgerlijk Wetboek ook in de VS bescherming zou bieden, is een fatale misvatting. Het Amerikaanse recht is gebaseerd op het Britse Common Law, een rechtssysteem dat minder steunt op wetten dan op belangrijke rechterlijke uitspraken uit het verleden. Dit is vooral belangrijk voor Nederlandse managers om te weten. De VS is namelijk een belangrijke markt voor Europese bedrijven. Volgens Germany Trade and Invest, het Duitse overheidsagentschap voor buitenlandse handel, zijn de Verenigde Staten de grootste afzetmarkt en de derde grootste inkoopmarkt voor de buitenlandse handel. Deze feiten spreken voor zich: in 2023 werd de waarde van de export vanuit Nederland naar de VS geschat op ongeveer $32.8 miljard. Zonder de betrokkenheid van de Nederlandse middenstand zou dit niet mogelijk zijn.
De VS is het land van onbegrensde mogelijkheden – dit geldt helaas ook voor juridische valkuilen. Zo verschillen het rechts- en gerechtssysteem fundamenteel van elkaar. Terwijl het Nederlandse recht is gebaseerd op de Franse Code Civil, volgen de Amerikanen het Britse Common Law (de enige uitzondering is de staat Louisiana). In de VS heeft men voornamelijk te maken met de specifieke gerechtelijke beslissingen van het verleden (Case Law).
Het Amerikaanse gerechtelijk systeem is gefragmenteerd: er zijn twee verticale gerechtssystemen op federaal niveau (Federal Courts) en op de niveau’s van de afzonderlijke staten (State Courts), elk met drie instanties. Bovendien overlappen de jurisdicties van de federale en de staatsrechtbanken elkaar deels.
Juryproces
Niet elke rechtszaak in de VS is een juryproces, maar beklaagden hebben volgens de Amerikaanse grondwet recht op een dergelijk proces. In een juryproces wordt de vaststelling van relevante feiten aan de jury overgelaten als ‘factfinder’. De rechter beslist echter over de juridische kwesties. De eiser en de gedaagde in een civiele zaak kunnen met wederzijdse instemming afzien van een juryproces (Bench Trial) of dit expliciet uitsluiten (Waiver of Jury Trial). Zo slaagde een dochteronderneming van een Nederlands bedrijf in de VS erin om een juryproces uit te sluiten tegen een voormalige werknemer, ondanks het feit dat deze werknemer er recht op had. De werknemer had de ‘Waiver of Jury Trial’ geaccepteerd bij het ondertekenen van haar arbeidscontract.
Arbitrage
In de VS kunnen partijen overeenkomen om in plaats van een normale rechtbank een arbitragehof te laten beslissen over het geschil. De uitspraak van de arbitrage is bindend en kan bij een gewone rechtbank worden ingediend voor inning, net als een ‘normaal vonnis’. Een Amerikaanse dochteronderneming van een Nederlands bedrijf kon bijvoorbeeld een arbitrageovereenkomst afdwingen tegen een Amerikaanse klant in landelijk Texas om lokale vooringenomenheid te voorkomen en meer controle over de procedure te hebben.
Arbitrage is een vorm van geschillenbeslechting die plaatsvindt buiten de reguliere rechtbanken. Het is een proces waarbij partijen hun geschillen voorleggen aan een neutrale derde partij, de arbiter, die een bindende beslissing neemt. Daarnaast bestaan in de VS parallelle rechtssystemen: op federaal niveau en op het niveau van de afzonderlijke staten. Nederlandse bedrijven en hun dochterondernemingen in de VS geven over het algemeen de voorkeur aan federale rechtbanken. Echter, deze zijn alleen verantwoordelijk voor juridisch geschillen met een waarde van meer dan 75.000 dollar, en de partijen moeten gevestigd zijn in verschillende staten. Daarom kan arbitrage, als verplichte vorm van geschillenbeslechting, een handiger optie zijn.
Een Nederlands bedrijf actief in energie- en datatransmissiesystemen kon met succes arbitrage in zijn contracten afdwingen. Een arbeidsrechtelijk geschil werd in het voordeel van het bedrijf beslist. Het zou onzekerder zijn geweest als dit een juryproces was geweest, waarbij de keuze van feitenzoekers niet direct wordt gecontroleerd en de algemeen heersende voorkeur bij juryleden is om in het voordeel van werknemers te beslissen.
Discovery
De Ontdekking of Discovery is een procedure in de VS waarbij bewijs wordt verzameld voor de hoofdzaak en komt in deze vorm niet voor in Nederland. Naast de verplichte vrijgave van documenten en het beantwoorden van schriftelijke vragen, omvatten “Depositions” meeruren durende mondelinge ondervragingen van getuigen onder ede. Als een partij geen bewijsmateriaal presenteert, kan de rechtbank sancties opleggen. Bijvoorbeeld, de Amerikaanse dochteronderneming van een Nederlands bedrijf kon boetes opleggen als sancties tegen een andere partij in de rechtszaak, die meerdere malen onverklaarbaar een “depot” gemist had.
Uniform Foreign-Country Money Judgements Recognition Act
Een buitenlands vonnis kan alleen in de VS worden uitgevoerd als het is erkend door een Amerikaanse rechtbank. Onder de “Uniform Foreign-Country Money Judgements Recognition Act” is een definitief en uitvoerbaar vonnis voor een vast geldbedrag het startpunt voor erkenning door een Amerikaanse rechtbank. Zodra dit is gebeurd en het vonnis niet langer onderwerp van beoordeling is, kan de winnende partij beginnen met de uitvoering van het vonnis. Een Duitse bank volgde deze route, na het verkrijgen van een uitvoerbaar vonnis tegen Amerikaanse schuldenaren bij een Duitse rechtbank. Met verwijzing naar de Uniform Foreign-Country Money Judgements Recognition Act, erkende ook een Texaanse rechtbank het Duitse vonnis en voerde het in zijn geheel uit.
“Alter Ego” en “Piercing the Corporate Veil”
In de VS riskeren buitenlandse bedrijven volledige aansprakelijkheid als ze producten of diensten in de VS aanbieden via de Nederlandse moedermaatschappij. De aansprakelijkheid van de Nederlandse moedermaatschappij is dan mogelijk als de Amerikaanse dochtermaatschappij slechts een “schil” of “marionet” is en de Nederlandse moedermaatschappij kan worden beschouwd als de daadwerkelijke acteur. Dit wordt bepaald op basis van een totaalbeeld, rekening houdend met alle omstandigheden van het individuele geval. Enkele factoren hierbij zijn de controle door de moedermaatschappij over de Amerikaanse dochteronderneming, personele overlappingen en de boekhouding. Wie dit veronachtzaamt, riskeert grote aansprakelijkheidsclaims.
Buffer BV of Blocker Entity
Een Nederlandse BV maakte deze fout. Het richtte een Amerikaanse Corporatie op als geheel eigendom van de Nederlandse dochteronderneming. Maar de Nederlandse moeder stelde alle “Directors” en “Officers” in voor de Amerikaanse dochter, en de boekhouding werd niet apart gehouden, maar centraal geregeld in Nederland. Een Amerikaanse rechtbank achtte de Amerikaanse dochter als het “Alter Ego” van de Nederlandse BV en oordeelde dat deze volledig aansprakelijk kan worden gehouden.
Dit risico kan worden verminderd door een Amerikaanse dochteronderneming op te richten via een als zogenaamde “Blocker Entity”. (Lees meer over de Buffer BV) Dit “blokkeert” potentieel aansprakelijkheid in de VS voor de Nederlandse moedermaatschappij of Nederlandse activa. In de praktijk werkt dit meestal met een Amerikaanse corporatie (Inc.) die als geheel eigendom dochteronderneming van een Nederlandse BV is opgericht en die de VS-zaken uitsluitend met de Amerikaanse Inc. afhandelt.
Jurisdictieclausule
Een Jurisdictieclausule naar staat moet een substantiële relatie hebben met het betreffende contract. Het te kiezen recht van een bepaalde staat moet bijvoorbeeld worden gericht op de locatie waar de contractprestatie wordt uitgevoerd of waar de partijen zijn gevestigd. De partijen moeten echter altijd controleren of het overeengekomen staats recht gunstig is voor de inhoud van een potentieel juridisch geschil. Zo verwees de jurisdictieclausule in het contract tussen de Amerikaanse dochtermaatschappijen van twee Nederlandse bedrijven naar het recht van de staat Nevada. Maar beide dochtermaatschappijen waren opgericht volgens het recht van Delaware en zijn gevestigd in Texas. De Texaanse rechtbank besliste dat hier Texas recht diende te worden toegepast.
Bestraffende schadevergoedingen
Het Amerikaanse recht legt bij contractbreuk in principe de nadruk op compensatie door schadevergoeding. Naast de monetaire schade veroorzaakt door contractbreuk (General Damages) en de schade die voorzienbaar was op het moment van contract sluiting (Consequential Damages), kunnen ook bestraffende schadevergoedingen worden geëist wanneer het gaat om meer dan alleen het schenden van het contract, maar wanneer er sprake is van schokkend gedrag. Deze vergoedingen zijn bedoeld om het gedrag te bestraffen en herhaling te voorkomen. Een bedrijf claimde deze vergoeding tegen het bedrijf dat het aangrenzende landgoed bezat. Het aangelegde kunstmatige meer van het buurbedrijf had over meerdere jaren heen grote schade toegebracht aan de bedrijfscampus door ongebruikelijke waterstroming. Het bedrijf had recht op een ‘bestraffende schadevergoeding’, omdat de buren bewust de situatie hadden genegeerd en niet hadden beëindigd.
American Rule
Volgens de Amerikaanse regel moet elke partij in een Amerikaans juridisch geschil haar eigen juridische kosten dragen. Eisers kunnen echter ook een succes vergoeding (Contingency Fee) overeenkomen (meestal tussen 30% en 40% van de toegekende som). Bovendien kan de “American Rule” contractueel worden omzeild met een “Prevailing Party Attorneys’ Fees Provision”. Hierdoor moet de verliezende partij alle kosten van het juridische geschil dragen. Gerechtskosten zijn onafhankelijk van de waarde van het geschil en worden forfaitair per aanklacht aangerekend. Door te verwijzen naar een “Prevailing Party Attorneys’ Fees Provision” in het contract met de klant, kon de Amerikaanse dochteronderneming van een Nederlands bedrijf ook 100% van de juridische kosten veiligstellen als onderdeel van een schikking. Het verhandelen van zaken tussen landen en verschillende rechtsstelsels is altijd een uitdaging. Echter, met de juiste juridische ondersteuning en kennis van cruciale factoren zoals hierboven vermeld, kun jij je internationale bedrijfsplannen met succes volvoeren.
Deze gastblog is geschreven door Manny P. Schoenhuber. Hij werkt als advocaat bij bij Jackson Walker LLP in Houston.
Neem gerust contact met hem op via mschoenhuber@jw.com of kijk op www.jw.com
Video
Andere Blogs
Een Amerikaanse LTD bestaat niet, daar heet het een INC
"Een Amerikaanse BV, dat is toch een LTD?"Het opzetten van een bedrijf kan verwarrend zijn, vooral als het gaat om...
Overzicht van alle rechtsvormen in Amerika
Wist je dat er 27 verschillende rechtsvormen in Amerika zijn?Nederlandse bedrijven die een eigen entiteit oprichten in de USA gebruiken...
